İdeal Diyot Nedir?
İdeal diyot, bildiğimiz diyotların iç dirençlerinin ve voltaj düşümlerinin yok sayıldığı diyotlardır. İdeal diyotlar devrelerde bir sürücü ve bir transistör ile simüle edilebilirler. Bu tip devrelerde iç direnç ve voltaj düşümü asla sıfır değildir ancak genellikle yok sayılabilecek kadar azdır.
Yusuf Herdem
Diyotlar elektrik akımını belirli koşullar altında tek yönde geçiren elektronik komponentlerdir. Ancak bunun karşılığında bizden bir ileri voltaj alırlar bu değer silisyum diyotlar için 0.7V civarlarında, germanyum diyotlar için de 0.3V civarlarındadır. Bu nedenle eğer elektriğin sınırlı olduğu hem de ters akım riskinin olduğu bir devre tasarlıyorsanız ideal diyot kullanmanız gerekmektedir. İdeal diyotlar genellikle bir transistör ve kontrol devresinden oluşmaktadır.
İdeal Diyot Modeli
İdeal diyot modeli anot ve katot kutuplarına verilen polarizasyona göre iletime geçen, iç dirençleri bulunmayan, voltaj düşümleri olmayan bir diyot modelidir. Bu model genellikle tek yönlü akımın geçebileceğini göstermek için kullanılmaktadır.
İdeal Diyot Devreleri
Aktif diyot devreleri olarak da bilinen devrelerin kullanım alanları çok geniş olmasına rağmen hem aktif bir devre olması hem de çok bilinmemesi nedeniyle elektronik devrelerde çok sık karşılaşmayız.
Yukarıda gördüğünüz devre en basit ideal diyot devresidir. Bu devre p kanal mosfet, pnp transistörler ve dirençlerden oluşmaktadır. Devrenin bir kısmı akım aynası devresine benzese de besleme voltajlarının farklı olması nedeniyle bir karşılaştırıcı gibi davranmaktadır.
Ancak bu devrede mosfetin gate kapasitansını hızlıca şarj-deşarj etmek için kullanılan bir sürücü devresi bulunmadığı için anlık polarizasyon değişimlerinde ters akımları geçirmektedir. Bu nedenle devrelerinizde kullanmanızı çok önermiyorum bunun yerine sürücü devreli ideal diyotlar çok daha sağlıklı çalışmaktadırlar.
Sürücü Devreli İdeal Diyotlar
Bu tip ideal diyot devreleri aslında temelinde bir karşılaştırıcı, mosfet sürücü ve mosfetten oluşmaktadır. Bazı entegre tasarımcıları bunların yanında akım sınırlama ve anahtarlama gibi özellikler ekleyerek piyasaya sürmektedirler. Bu tip ideal diyotlar tamamen kararlı tasarımlar halinde yapıldığı ve gerçekten çok pahalı olmadıkları için devrelerde bu tip entegre devreleri kullanmak genellikle daha sağlıklıdır.
Bu ideal diyotlar ile bir köprü yapısı kurularak ideal tam köprü doğrultucular da yapmak mümkündür. Çok yüksek akımların olduğu sistemlerde genelde bu tip aktif senkron tam köprü doğrultucular tercih edilir.
